Τα νέα μεγάλα οδικά έργα που προγραμματίζονται για τα επόμενα χρόνια προκύπτουν από απόφαση του υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη με την οποία 20 τμήματα του οδικού δικτύου της χώρας χαρακτηρίζονται αυτοκινητόδρομοι. Τα περισσότερα τμήματα είτε έχουν κατασκευαστεί, είτε
βρίσκονται υπό κατασκευή μέσω των συμβάσεων παραχώρησης.
Από την απόφαση προκύπτουν οι επενδύσεις που πρέπει να δρομολογηθούν τα επόμενα χρόνια προκειμένου άλλα τμήματα να μπορούν να χαρακτηριστούν αυτοκινητόδρομοι, όπως για παράδειγμα ο οδικός άξονας Ελευσίνα – Θήβα – Υλίκη, η επέκταση της Αττικής Οδού μέχρι τη Ραφήνα, η επέκταση της Αττικής Οδού μέχρι το Λαύριο, ο Βόρειος Οδικός Αξονας Κρήτης (Β.Ο.Α.Κ.) αλλά και η αναβάθμιση του άξονα Ιωάννινα – Κακαβιά, κλπ. Για να ολοκληρωθεί το κύριο οδικό δίκτυο της χώρας, όπως φαίνεται και από την απόφαση, απαιτείται, βεβαίως, η ολοκλήρωση έργων που εκκρεμούν στους υπό κατασκευή οδικούς άξονες.
Για παράδειγμα, στην Ιόνια Οδό έχει παγώσει το τμήμα από τον Πύργο μέχρι την Τσακώνα (είχε ενταχθεί στη σύμβαση παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού αλλά εξαιρέθηκε). Επίσης, μέχρι το 2017 υποτίθεται πως θα ολοκληρώνονταν και το νότιο τμήμα του Αξονα Κεντρικής Ελλάδας (πρώην Ε65 που τώρα αριθμείται ως Α3) χωρίς μέχρι σήμερα να έχει προχωρήσει η σχετική διαδικασία.
Οσο για τα νέα έργα, όπως το τμήμα Ελευσίνα – Θήβα η κατασκευή του προσκρούει στην έλλειψη πόρων αλλά και στο γεγονός πως «κόβει κίνηση» από τμήματα του οδικού δικτύου που έχουν ήδη παραχωρηθεί. Ακόμα πιο δύσκολη είναι η εξίσωση των επεκτάσεων της Αττικής Οδού. Στο παρελθόν είχε προταθεί η κατασκευή τους με κεφάλαια της κοινοπραξίας που διαχειρίζεται σήμερα τον οδικό άξονα, με ταυτόχρονη παράταση της σύμβασης. Η πρόταση δεν έγινε δεκτή από την τότε κυβέρνηση Κ. Καραμανλή η οποία προώθησε ξεχωριστό διαγωνισμό για τα νέα οδικά έργα στην Αττική που ουδέποτε ολοκληρώθηκε.
Στον αέρα βρίσκεται και η υπόθεση με τον ΒΟΑΚ καθώς το μεγαλύτερο τμήμα του άξονα χρειάζεται αναβάθμιση ώστε να φέρει το χαρακτηρισμό "αυτοκινητόδρομος" με βάση τις κοινοτικές απαιτήσεις. Στην κυβέρνηση είχαν επεξεργαστεί σενάρια υλοποίησης του έργου μέσω Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) όπου ο ανάδοχος θα λαμβάνει "ενοίκιο" από το δημόσιο, ανάλογα με την ποιότητα υπηρεσιών, κλπ.
Η απόφαση Σπίρτζη εκδόθηκε κατ’ απαίτηση της κοινοτικής νομοθεσίας, αλλά και επειδή ο καθορισμός τμημάτων του οδικού δικτύου ως «αυτοκινητόδρομου» ήταν απαραίτητος για την υπογραφή συμβάσεων π.χ. συντήρησης (όπως στην Εγνατία Οδό). Ετσι, χαρακτηρίζονται αυτοκινητόδρομοι τα τμήματα:
1. ΑΘΗΝΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΕΥΖΩΝΟΙ (Α.Θ.Ε.), με αρίθμηση Α1
2. ΣΧΗΜΑΤΑΡΙ – ΧΑΛΚΙΔΑ, με αρίθμηση Α11
3. ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ – ΒΟΛΟΣ, με αρίθμηση Α12
4. ΘΗΒΑ – ΕΛΕΥΣΙΝΑ, με αρίθμηση Α13
5. ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ, με αρίθμηση Α2
6. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΝΕΑ ΜΟΥΔΑΝΙΑ, με αρίθμηση Α24
7. ΡΑΙΔΕΣΤΟΣ - ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ», με αρίθμηση Α242
8. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΣΕΡΡΕΣ – ΠΡΟΜΑΧΩΝΑΣ, με αρίθμηση Α25
9. ΚΟΖΑΝΗ - ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ – ΝΙΚΗ, με αρίθμηση Α27
10. ΣΙΑΤΙΣΤΑ - ΚΑΣΤΟΡΙΑ - ΙΕΡΟΠΗΓΗ - ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΠΗΓΗ, με αρίθμηση Α29
11. ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, με αρίθμηση Α3
12. ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ, με αρίθμηση Α5
13. ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ, με αρίθμηση Α6
14. ΥΜΗΤΤΟΣ - ΡΑΦΗΝΑ (Υ.ΡΑ.), με αρίθμηση Α62
15. Δυτική Σύνδεση Υ.ΡΑ. με ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟ, με αρίθμηση Α621
16. ΚΟΡΩΠΙ - ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ «ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ», με αρίθμηση Α64
17. ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, με αρίθμηση Α7
18. ΛΕΥΚΤΡΟ – ΣΠΑΡΤΗ, με αρίθμηση Α71
19. ΑΘΗΝΑ – ΠΑΤΡΑ, με αρίθμηση Α8
20. ΒΟΡΕΙΟΣ ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΚΡΗΤΗΣ (Β.Ο.Α.Κ), με αρίθμηση Α90
Πηγή; http://ypodomes.com/
βρίσκονται υπό κατασκευή μέσω των συμβάσεων παραχώρησης.
Από την απόφαση προκύπτουν οι επενδύσεις που πρέπει να δρομολογηθούν τα επόμενα χρόνια προκειμένου άλλα τμήματα να μπορούν να χαρακτηριστούν αυτοκινητόδρομοι, όπως για παράδειγμα ο οδικός άξονας Ελευσίνα – Θήβα – Υλίκη, η επέκταση της Αττικής Οδού μέχρι τη Ραφήνα, η επέκταση της Αττικής Οδού μέχρι το Λαύριο, ο Βόρειος Οδικός Αξονας Κρήτης (Β.Ο.Α.Κ.) αλλά και η αναβάθμιση του άξονα Ιωάννινα – Κακαβιά, κλπ. Για να ολοκληρωθεί το κύριο οδικό δίκτυο της χώρας, όπως φαίνεται και από την απόφαση, απαιτείται, βεβαίως, η ολοκλήρωση έργων που εκκρεμούν στους υπό κατασκευή οδικούς άξονες.
Για παράδειγμα, στην Ιόνια Οδό έχει παγώσει το τμήμα από τον Πύργο μέχρι την Τσακώνα (είχε ενταχθεί στη σύμβαση παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού αλλά εξαιρέθηκε). Επίσης, μέχρι το 2017 υποτίθεται πως θα ολοκληρώνονταν και το νότιο τμήμα του Αξονα Κεντρικής Ελλάδας (πρώην Ε65 που τώρα αριθμείται ως Α3) χωρίς μέχρι σήμερα να έχει προχωρήσει η σχετική διαδικασία.
Οσο για τα νέα έργα, όπως το τμήμα Ελευσίνα – Θήβα η κατασκευή του προσκρούει στην έλλειψη πόρων αλλά και στο γεγονός πως «κόβει κίνηση» από τμήματα του οδικού δικτύου που έχουν ήδη παραχωρηθεί. Ακόμα πιο δύσκολη είναι η εξίσωση των επεκτάσεων της Αττικής Οδού. Στο παρελθόν είχε προταθεί η κατασκευή τους με κεφάλαια της κοινοπραξίας που διαχειρίζεται σήμερα τον οδικό άξονα, με ταυτόχρονη παράταση της σύμβασης. Η πρόταση δεν έγινε δεκτή από την τότε κυβέρνηση Κ. Καραμανλή η οποία προώθησε ξεχωριστό διαγωνισμό για τα νέα οδικά έργα στην Αττική που ουδέποτε ολοκληρώθηκε.
Στον αέρα βρίσκεται και η υπόθεση με τον ΒΟΑΚ καθώς το μεγαλύτερο τμήμα του άξονα χρειάζεται αναβάθμιση ώστε να φέρει το χαρακτηρισμό "αυτοκινητόδρομος" με βάση τις κοινοτικές απαιτήσεις. Στην κυβέρνηση είχαν επεξεργαστεί σενάρια υλοποίησης του έργου μέσω Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) όπου ο ανάδοχος θα λαμβάνει "ενοίκιο" από το δημόσιο, ανάλογα με την ποιότητα υπηρεσιών, κλπ.
Η απόφαση Σπίρτζη εκδόθηκε κατ’ απαίτηση της κοινοτικής νομοθεσίας, αλλά και επειδή ο καθορισμός τμημάτων του οδικού δικτύου ως «αυτοκινητόδρομου» ήταν απαραίτητος για την υπογραφή συμβάσεων π.χ. συντήρησης (όπως στην Εγνατία Οδό). Ετσι, χαρακτηρίζονται αυτοκινητόδρομοι τα τμήματα:
1. ΑΘΗΝΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΕΥΖΩΝΟΙ (Α.Θ.Ε.), με αρίθμηση Α1
2. ΣΧΗΜΑΤΑΡΙ – ΧΑΛΚΙΔΑ, με αρίθμηση Α11
3. ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ – ΒΟΛΟΣ, με αρίθμηση Α12
4. ΘΗΒΑ – ΕΛΕΥΣΙΝΑ, με αρίθμηση Α13
5. ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ, με αρίθμηση Α2
6. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΝΕΑ ΜΟΥΔΑΝΙΑ, με αρίθμηση Α24
7. ΡΑΙΔΕΣΤΟΣ - ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ», με αρίθμηση Α242
8. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΣΕΡΡΕΣ – ΠΡΟΜΑΧΩΝΑΣ, με αρίθμηση Α25
9. ΚΟΖΑΝΗ - ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ – ΝΙΚΗ, με αρίθμηση Α27
10. ΣΙΑΤΙΣΤΑ - ΚΑΣΤΟΡΙΑ - ΙΕΡΟΠΗΓΗ - ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΠΗΓΗ, με αρίθμηση Α29
11. ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, με αρίθμηση Α3
12. ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ, με αρίθμηση Α5
13. ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ, με αρίθμηση Α6
14. ΥΜΗΤΤΟΣ - ΡΑΦΗΝΑ (Υ.ΡΑ.), με αρίθμηση Α62
15. Δυτική Σύνδεση Υ.ΡΑ. με ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟ, με αρίθμηση Α621
16. ΚΟΡΩΠΙ - ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ «ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ», με αρίθμηση Α64
17. ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, με αρίθμηση Α7
18. ΛΕΥΚΤΡΟ – ΣΠΑΡΤΗ, με αρίθμηση Α71
19. ΑΘΗΝΑ – ΠΑΤΡΑ, με αρίθμηση Α8
20. ΒΟΡΕΙΟΣ ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΚΡΗΤΗΣ (Β.Ο.Α.Κ), με αρίθμηση Α90
Πηγή; http://ypodomes.com/